15 lutego 2024 r. zaczęły obowiązywać przepisy nowelizacji z dnia 28 lipca 2023 r. dotyczącej Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 1606), często nazywanej ustawą Kamilka. W związku z tą zmianą, placówki prowadzące zajęcia pozalekcyjne dla dzieci – jak szkoły językowe, pływackie, artystyczne czy sportowe – zobowiązane są do wdrożenia nowych standardów ochrony małoletnich. Celem ustawy jest przeciwdziałanie przemocy fizycznej jak i psychicznej wobec dzieci oraz stworzenie kompleksowego systemu zapewniającego im pełne bezpieczeństwo. W poniższym artykule podpowiadamy, jak dostosować działalność placówki edukacyjnej, aby była zgodna z wymogami tzw. ustawy Kamilka.
Jakie zmiany wprowadza tzw. ustawa Kamilka?
Obowiązkowe Standardy Ochrony Małoletnich w placówkach edukacyjnych
Zgodnie z art. 22b ustawy, każda placówka organizująca zajęcia dla dzieci, jak szkoły językowe, sportowe czy artystyczne, powinna posiadać pisemne procedury ochrony dzieci przed przemocą. Standardy te mają na celu minimalizowanie ryzyka przemocy poprzez określenie szczegółowych zasad postępowania w sytuacjach, które mogą zagrażać dzieciom.
Przykłady:
- Wytyczne dotyczące kontaktów z dziećmi – dokumenty jasno definiujące zasady interakcji personelu z dziećmi. Warto określić, jakie formy kontaktu są akceptowalne, a jakie nie, co pomaga zapobiec niewłaściwym zachowaniom.
- Procedury informowania rodziców – placówki powinny regularnie informować rodziców o zasadach bezpieczeństwa oraz sytuacjach kryzysowych, co zwiększa ich zaangażowanie i świadomość.
Kwestionariusz Oceny Ryzyka i procedury Serious Case Review
Placówki edukacyjne muszą wdrożyć narzędzia oceny ryzyka, pozwalające na szybką identyfikację potencjalnych zagrożeń. Kluczowe znaczenie ma Kwestionariusz Oceny Ryzyka – dokument wspierający personel w rozpoznawaniu oznak przemocy i zaniedbania.
Przykłady pytań do kwestionariusza:
- Czy dziecko wykazuje oznaki zmęczenia lub apatii?
- Czy zauważono nagłe zmiany w jego zachowaniu, np. wybuchy agresji lub zamknięcie się w sobie?
- Czy dziecko zgłasza trudności w relacjach z rówieśnikami?
Odpowiedzi na te pytania pomagają personelowi wychwycić niepokojące sygnały i monitorować sytuację dziecka, które zapewnią mu odpowiednią ochronę.
Szkolenia dla personelu
Wszyscy pracownicy mający kontakt z dziećmi – nauczyciele języków, instruktorzy sportowi, opiekunowie – są zobowiązani przejść specjalistyczne obowiązkowe szkolenia z zakresu rozpoznawania przemocy i reagowania w sytuacjach wymagających interwencji. Regularne szkolenia pomagają budować wiedzę na temat ochrony małoletnich, a także kształtują umiejętność reagowania na różne oznaki przemocy czy zaniedbania.
Powstanie Zespołów do Spraw Ochrony Małoletnich
W ramach ustawy powołano rządowy Zespół ds. Analizy Zdarzeń, który będzie badać przypadki poważnej krzywdy wyrządzonej dziecku lub śmierci dziecka w wyniku działań lub zaniedbań. Dodatkowo, Zespół ds. Ochrony Małoletnich wspiera placówki w opracowywaniu standardów bezpieczeństwa dzieci . Dzięki ich działaniom, szkoły i ośrodki pozalekcyjne mogą liczyć na wsparcie w zakresie utrzymania najwyższych standardów bezpieczeństwa i monitorowania ich przestrzegania.
Jakie procedury wdrożyć zgodnie z ustawą?
Zgodnie z art. 22b ustawy, wszystkie placówki edukacyjne – w tym szkoły językowe, ośrodki artystyczne, sportowe czy rekreacyjne – muszą wdrożyć standardy ochrony małoletnich. Wymogi obejmują:
- Zasady bezpiecznych relacji
Opracowanie wytycznych zapewniających bezpieczny kontakt między dziećmi a personelem. Przykład: unikanie fizycznego kontaktu z dziećmi w sytuacjach, które nie wymagają interakcji bezpośredniej. - Procedury interwencyjne
Określenie kroków, jakie personel powinien podjąć w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka. Przykład: powołanie wyznaczonego pracownika do reagowania na zgłoszenia i kontaktu z odpowiednimi instytucjami. - Obowiązek zgłaszania przestępstw
Wyznaczenie osób odpowiedzialnych za zgłaszanie incydentów związanych z bezpieczeństwem dzieci, kontakt z sądem opiekuńczym i prowadzenie procedur „Niebieskiej Karty”. - Przegląd i aktualizacja standardów
Placówki muszą przeprowadzać przegląd zasad co dwa lata, aby dostosować je do aktualnych potrzeb i przepisów, zapewniając ich zgodność z obowiązującymi wymogami. - Zasady udostępniania standardów
Standardy muszą być dostępne na stronie internetowej placówki oraz w wersji skróconej, przystępnej dla dzieci i młodzieży.
Jakie sankcje grożą za niespełnienie wymogów?
Brak wdrożenia wymaganych standardów może skutkować nałożeniem kary grzywny do 250 zł lub nagany (zgodnie z art. 13 ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym). W przypadku powtórnego naruszenia kara wynosi minimum 1000 zł, a sąd może orzec także świadczenie na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym w wysokości do 10 000 zł.
Jak ActiveNow wspiera placówki w spełnieniu wymogów tzw. ustawy Kamilka?
Akceptacja standardów ochrony dzieci przy zapisach
Dzięki ActiveNow, placówki edukacyjne mogą wymagać akceptacji standardów ochrony dzieci już na etapie zapisów. W formularzu zapisów rodzice mogą potwierdzić, że zapoznali się i zgadzają na przestrzeganie zasad związanych z ochroną małoletnich, podobnie jak zatwierdzają regulamin. Funkcja ta daje większą gwarancję, że rodzice są świadomi zasad bezpieczeństwa, co stanowi dodatkowy element prewencyjny.
Bezpieczna komunikacja z rodzicami
Tzw. ustawa Kamilka zabrania bezpośredniego kontaktowania się placówek z dziećmi. Platforma ActiveNow wychodzi naprzeciw tym wymaganiom, oferując bezpieczną komunikację z rodzicami, spełniając wymogi zakazu bezpośredniego kontaktu z dziećmi. Placówki mogą informować rodziców o zajęciach, harmonogramach i ważnych wydarzeniach, co pozwala chronić prywatność dzieci.
Dostosowanie się do tzw. ustawy Kamilka to obowiązek, który pozwala placówkom edukacyjnym lepiej chronić dzieci przed przemocą i zaniedbaniem. Szkoły językowe, szkoły pływania i inne instytucje edukacyjne mogą skorzystać z pomocy platformy ActiveNow, aby działać zgodnie z nowymi przepisami o ochronie dzieci oraz monitorować ich przestrzeganie.
ActiveNow wspiera placówki w budowaniu bezpiecznej przestrzeni dla dzieci poprzez automatyzację kluczowych procesów, w tym wymaganie zgody na zasady ochrony oraz umożliwienie bezpiecznej komunikacji z rodzicami. Dzięki temu placówki naszych klientów nie tylko spełnią wymogi bezpieczeństwa dzieci, ale również zwiększą poczucie bezpieczeństwa wśród rodziców i dzieci, co ma kluczowe znaczenie dla długotrwałego sukcesu i reputacji w branży edukacyjnej.
Więcej szczegółów na temat tej ustawy oraz jej wprowadzonych procedur znajdziesz na stronach Infor.pl, Prawo sportowe bądź Rzecznik Praw Dziecka.
